Zakończył się pierwszy etap pilotażu w projekcie dotyczącym mikropoświadczeń i rozpoczął kolejny. Opracowano i wdrożono propozycję standardu opisywania niezbędną do wydawania mikropoświadczeń, na którego podstawie zostały wydane pierwsze mikropoświadczenia w aplikacji Odznaka+. Kolejnym zadaniem stojącym przed ekspertami projektu jest stworzenie standardu zapewniania jakości mikropoświadczeń. O jego fundamentalnym znaczeniu dyskutowali 18 grudnia, podczas IV spotkania członkowie Grupy Doradczej ds. Mikropoświadczeń. 

Mikropoświadczenia – moment przełomowy w projekcie

Podsumowanie pierwszego etapu pilotażu mikropoświadczeń, nowe funkcje w aplikacji Odznaka+, a przede wszystkim standard jakości mikropoświadczeń – to główne tematy  poruszone podczas czwartego spotkania Grupy Doradczej ds. Mikropoświadczeń zorganizowanego przez Instytut Badań Edukacyjnych. 

Koniec roku, a także przełomowy moment, w którym znajduje się projekt – niedawne zakończenie I etapu pilotażu i rozpoczęcie II – skłoniły uczestników wydarzenia do istotnych podsumowań. 

Jesteśmy w ważnym momencie pilotażu mikropoświadczeń w aplikacji Odznaka+. Opracowaliśmy i wdrożyliśmy propozycję standardu opisywania mikropoświadczeń. Nasi partnerzy – wydawcy uczestniczący w pilotażu – przygotowali na jego podstawie pierwsze projekty mikropoświadczeń. Kolejnym zadaniem, do którego przywiązujemy szczególną wagę, jest ustalenie wartości, zasad i mechanizmów, które pomogą nam zadbać o wiarygodność, rozpoznawalność i uznawalność wydawanych poświadczeń, czyli standard zapewniania jakości – mówił dr Wojciech Gola, ekspert kluczowy ds. projektowania rozwiązań cyfrowych dla rozwoju umiejętności w projekcie “Mikropoświadczenia – pilotaż nowego rozwiązania wspierającego uczenie się przez całe życie”. 

Martyna Leciejewicz, ekspertka kluczowa ds. wdrażania usług cyfrowych w projekcie dotyczącym mikropoświadczeń, zauważyła, jak bardzo dotychczasowa współpraca między ekspertami a podmiotami biorącymi udział w pilotażu, a także członkami Grupy Doradczej pozwoliła zwiększyć skalę działania w kolejnym etapie:

Po pierwszym etapie uzyskaliśmy bardzo cenne informacje od uczestniczących w nim firm, dzięki czemu jeszcze ambitniej podeszliśmy do projektowania II etapu. Weźmie w nim udział aż 16 podmiotów, w tym silna reprezentacja uczelni. Pracujemy intensywnie nad kolejnymi mikropoświadczeniami oraz pogłębiamy prace nad zapewnieniem jakości.  

Kwestia kluczowa – jakość

Bez wątpienia najważniejszym zagadnieniem, które poruszono podczas spotkania, był standard jakości mikropoświadczeń. Samo słowo “jakość” okazuje się trudne już na etapie definiowania. Tymczasem kwestia zapewnienia jakości mikropoświadczeń w Polsce jest skomplikowana choćby z tego względu, że opracowywany standard musi łączyć m.in. wskazówki zawarte w zaleceniu Rady UE, uwzględnić krajowe realia i wiele innych czynników, np. być zrozumiały dla użytkowników aplikacji. 

Wskazówki dotyczące tego, jak powinien funkcjonować system zapewnienia jakości mikropoświadczeń znajdujemy w podstawowym dokumencie dotyczącym „europejskiego podejścia do mikropoświadczeń” – zaleceniach Rady UE z 2022 r. Tak jak w przypadku innych form działalności edukacyjnej, system zapewnienia jakości mikropoświadczeń powinien obejmować komponent wewnętrzny, realizowany przez instytucję oferującą mikropoświadczenia oraz komponent zewnętrzny. Ocena wewnętrzna realizowana na poziomie instytucji oferującej mikropoświadczenia powinna dotyczyć:  jakości mikropoświadczenia jako takiego, w tym jego zgodności ze standardami oraz przydatności dla potencjalnych odbiorców oraz jakości procesów prowadzących do uzyskania mikropoświadczenia, uwzględniając proces szkolenia oraz proces weryfikowania efektów uczenia się. Ocena zewnętrzna powinna w tym przypadku dotyczyć instytucji i stosowanych przez nią procedur zapewniania jakości, a nie pojedynczych mikropoświadczeń  – skomentował prof. dr hab. Andrzej Kraśniewski, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich.

Podczas wystąpienia poświęconego tej kwestii dr Wojciech Stęchły, główny ekspert ds. projektowania rozwiązań cyfrowych dla rozwoju umiejętności w projekcie, podkreślił, że stworzenie odpowiedniego standardu zapewniania jakości jest kluczowe do tego, by stworzyć pierwszy w Polsce ekosystem mikropoświadczeń i platformę, która umożliwi wydawanie i zdobywanie wiarygodnych, rozpoznawanych i uznawanych mikropoświadczeń oraz odznak. Zwrócił też uwagę, że jakość nie istnieje w próżni. Ważnym kontekstem jest misja, która wyznacza długoterminowy kierunek rozwoju i pomaga formułować jego cele rozwoju. 

O jakości myślimy w naszym projekcie dwutorowo.  Z jednej strony budujemy solidne fundamenty w oparciu o sprawdzone metody zapewniania jakości, np. zapewnienie odpowiednich zasobów i procedur oraz prowadzenie ewaluacji. Z drugiej strony chcemy wprowadzać rozwiązania bardziej elastyczne, które też pozwalają na pozyskanie informacji zwrotnych o jakości w oparciu o rekomendacje i oceny – wyjaśnił dr Wojciech Stęchły.

Jego zdaniem nie jest w praktyce możliwe stworzenie od razu złożonego systemu pełnego zależności i funkcjonującego w różnych kontekstach. Dlatego eksperci projektu pracują nad kolejnymi rozwiązaniami istotnymi z punktu widzenia jakości, przyglądając się, jak one na siebie wzajemnie wpływają, jak funkcjonują w praktyce. Kilka rozwiązań opracowanych w tym roku przeszło już przez pierwsze pilotażowe testy: standard opisywania mikropoświadczeń, kreator mikropoświadczeń czy zasady zapewniania jakości skierowane do Wydawców. 

Wcześniejsze konsultacje z Grupą Doradczą ds. Mikropoświadczeń i uczestnikami pilotażu zwróciły naszą uwagę na potrzebę zbudowania rozwiązań, które są zrozumiałe dla każdego. Należy pamiętać, że odbiorcami rozwiązań dotyczących zapewniania jakości będą osoby z różnych środowisk, nie tylko Polska Komisja Akredytacyjna, eksperci zajmujący się jakością kształcenia czy pracownicy centrów egzaminacyjnych. Z tego powodu staramy się przedstawiać całość rozwiązań w uporządkowany sposób, to znaczy jako powiązane ze sobą: wiodące wartości, zasady oraz narzędzia i rozwiązania służące do ich realizacji – zaznaczył dr Stęchły. 

Uczestnicy spotkania dowiedzieli się, że w kolejnych miesiącach eksperci projektu będą zastanawiać się nad wyborem rozwiązań, które pozwolą wykorzystać rekomendacje jako zestaw narzędzi uzupełniających podejście oparte na kryteriach, ocenach i sprawozdawczości. 

W IV spotkaniu Grupy Doradczej ds. Mikropoświadczeń wzięli udział:

1. Michał Goszczyński, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
2. Justyna John, Ministerstwo Cyfryzacji
3. Szymon Kurek, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
4. Dr hab. Barbara Worek, Uniwersytet Jagielloński, Sektorowa Rada ds. Kompetencji – Usługi Rozwojowe
5. Małgorzata Lelińska, Konfederacja Lewiatan
6. Prof. dr hab. Andrzej Kraśniewski, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich
7. Dr Robert Musiałkiewicz, Konferencja Rektorów Publicznych Uczelni Zawodowych
8. Agnieszka Dec, Ministerstwo Finansów i Polityki Regionalnej
9. Tomasz Kulasa, Dyrektor Departamentu Innowacji i Rozwoju w Ministerstwie Edukacji Narodowej